از دیرباز، انسانها برای جشن گرفتن لحظات خوش زندگی، به مصرف نوشیدنیهای تخمیر شده و الکلی روی میآوردند؛ در کنار خانواده و دوستان، این نوشیدنیها نماد شادی و سرور بودند. اما آنچه کمتر به آن توجه شده، بخش تاریک مصرف الکل است. مصرف بیرویهی مشروبات الکلی میتواند منجر به بروز بسیاری از آسیبهای اجتماعی، روانی و جسمی شود. یکی از حوزههایی که از این موضوع متأثر میشود، بهداشت دهان و دندان است؛ مسئلهای که بسیاری از افراد از آن غافلاند، حتی افرادی که به ظاهر دندانهای زیبایی دارند، مانند کسانی که از کامپوزیت دندان یا درمانهای مشابه استفاده کردهاند.
الکل نه تنها به عملکرد کلی بدن آسیب میزند، بلکه بهطور مستقیم با ایجاد مشکلاتی مثل بوی نامطبوع دهان، خشکی مزمن دهان، پوسیدگی دندانها و التهاب لثه نیز همراه است.
بوی بد دهان ناشی از مصرف مشروب، نهتنها در ارتباطات اجتماعی آزاردهنده است، بلکه زنگ خطری برای وضعیت سلامت دهان شما به شمار میرود. در افرادی که به زیبایی لبخند خود اهمیت میدهند، مثلاً کسانی که از لمینت دندان استفاده کردهاند، این موضوع اهمیت دوچندان دارد؛ زیرا سلامت دهان و بهداشت دقیق، لازمهی دوام و جلوهی این درمانهای زیبایی است.
ماه آوریل به عنوان ماه آگاهی بخشی درباره تأثیرات الکل، فرصتی مناسب برای بررسی پیامدهای آن بر بخشهای مختلف سلامتی، به ویژه سلامت دهان و دندان است. کارشناسان سلامت در این دوره با برگزاری کمپینها و ارائه توصیههای پزشکی، مردم را نسبت به خطرات مصرف الکل آگاه میکنند.
بررسیها نشان دادهاند که حتی مصرف گاهبهگاه الکل نیز میتواند محیط دهان را برای رشد باکتریهای مضر فراهم کند و باعث فرسایش مینای دندان، التهاب لثه و در نهایت آسیبهای جبرانناپذیر شود.
دکتر مانوشا امیری بهترین دکتر کامپوزیت در تهران در این مقاله بهترین روش های رفع این مشکل را برای شما توضیح میدهند، پس تا ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
علت بوی الکل از دهان
اولین عامل بوی بد دهان پس از مصرف الکل این است که الکل به سرعت جذب خون شده و بخشی از آن از طریق ریه ها دفع میگردد. این امر باعث میشود که بوی الکل از دهان به طور مستقیم احساس شود. برخلاف بسیاری از غذاها و نوشیدنی ها که فقط در دستگاه گوارش تجزیه میشوند، الکل وارد جریان خون شده و از طریق ریه ها به هوای بازدم منتقل میشود، به همین دلیل بوی آن از دهان منتشر میگردد.
عامل دوم کاهش ترشح بزاق است. الکل خاصیت دیورتیک (مدر) دارد و باعث کاهش آب بدن میشود. کم شدن سطح رطوبت منجر به خشکی دهان شده که این امر نهتنها موجب افزایش رشد باکتریهای دهان میگردد، بلکه بوی بدی نیز ایجاد میکند. باکتریهای دهان در محیط خشک تکثیر بیشتری پیدا کرده و ترکیبات گوگردی تولید میکنند که عامل اصلی بوی نامطبوع است.
از بین بردن بوی الکل دهان
از بین بردن بوی ناخوشایند مشروب و بوی بد دهان یک چالش مهم برای افرادی است که به دلیل مسائل اجتماعی یا کاری نمیخواهند بوی الکل در تنفسشان مشخص باشد. بهترین روش برای از بین بردن بوی الکل دهان و راه مؤثر برای کاهش این بو عبارت اند از:
- آدامسهای بدون قند: آدامسهای بدون قند باعث تحریک تولید بزاق شده و میتوانند به کاهش خشکی دهان و در نتیجه کاهش بوی بد کمک کنند.
- جوش شیرین: شستوشوی دهان با آب و جوش شیرین میتواند به خنثیسازی اسیدهای تولید شده توسط الکل و باکتریها کمک کرده و بوی دهان را کاهش دهد.
- نوشیدن آب زیاد: مصرف آب پس از نوشیدن مشروبات الکلی میتواند به شستوشوی دهان و کاهش غلظت الکل در دهان کمک کند. آب همچنین در حفظ رطوبت دهان تاثیرگذار بوده و از خشکی آن جلوگیری میکند.
- استفاده از دهانشویه: دهانشویههای حاوی مواد ضدعفونیکننده میتوانند باکتریهای موجود در دهان را کاهش دهند و تا حدودی بوی بد را برطرف کنند. انتخاب دهانشویههای حاوی فلوراید میتواند علاوه بر رفع بو، به سلامت دندانها نیز کمک کند.
چی بخوریم بوی مشروب بره
اول از همه که توصیه میکنیم برای سلامتی خودتون هیچ وقت از مشروبات الکلی استفاده نکنید. ولی اگر احیانا به هر دلیلی استفاده کردید و بعد از عوارض آن مانند بوی بد دهان پشیمانید و برای رفع آن میخواید اقدام کنید، علاوه بر راهکارهای ذکر شده برای کاهش بوی الکل که در بالا ذکر شد، برخی نکات دیگر نیز میتوانند به رفع بوی بد دهان پس از مصرف مشروبات الکلی کمک کنند که عبارتند از:
- مسواک زدن دندانها و زبان
- خوردن ماست یا پروبیوتیکها
- مصرف میوهها و سبزیجات تازه
تاثیر الکل بر دندان
مصرف مشروبات الکلی به دلایل مختلفی میتواند به دندانها و لثه آسیب برساند. یکی از مهمترین تأثیرات آن، کاهش ترشح بزاق است. بزاق دهان نقش مهمی در شست و شوی طبیعی دهان و جلوگیری از پوسیدگی دندانها دارد. با کاهش ترشح بزاق، محیط دهان خشک شده و این امر به باکتری ها فرصت میدهد تا اسید تولید کنند و به دندانها حمله نمایند.
همچنین، بسیاری از نوشیدنی های الکلی حاوی مقادیر زیادی قند هستند. قند، غذای اصلی باکتری های پوسیدگی زا است. این باکتری ها قند را تجزیه کرده و به اسید تبدیل میکنند. اسید حاصل از این فرآیند باعث تحلیل و سایش مینای دندان میشود. با گذشت زمان، مینای دندان ضعیف شده و احتمال بروز پوسیدگی افزایش مییابد.
نوشیدنیهای الکلی اغلب اسیدی هستند که این اسیدها نیز به مینای دندان آسیب میزنند. مینای دندان زمانی که در معرض اسید قرار میگیرد، نرم شده و مستعد فرسایش میشود. این فرآیند که به نام «اروژن» شناخته میشود، میتواند باعث حساسیت دندانها و ایجاد درد در آنها شود.
تاثیر الکل بر دهان
بوی بد دهان
اگرچه یک مشکل جدی بهداشتی نیست اما می تواند نشانه ای از یک مشکل باشد، هالیتوز یا بوی بد دهان می تواند باعث آسیب رساندن به اعتماد به نفس شما شود و در روابط اجتماعی شما مشکل ایجاد کند. برای خیلی از افراد، بوی بد دهان یک مشکل مزمن است و مصرف زیاد الکل می تواند آن را بدتر کند. محدود کردن مصرف الکل ممکن است یک بخش ضروری در مدیریت اعتماد به نفس شما باشد.
خشکی دهان
داشتن مشکل خشکی دهان ممکن است بیشتر از یک احساس ناخوشایند و اذیت کننده باشد چون اگر دهان شما دائما خشک باشد، پوسیدگی دندان یا بیماری لثه خیلی بیشتر برایتان اتفاق خواهد افتاد. خشکی دهان مزمن نشانه ای است که دهان شما به اندازه ی کافی بزاق تولید نمی کند، و برای خنثی سازی اسید و مبارزه با باکتری های موجود در دهان به بزاق نیاز دارید. مصرف زیاد الکل می تواند خشکی دهان شما را زیادتر کند.
مشکل دندانپزشکی
اگر بعد از یک عمل جراحی دندانپزشکی الکل مصرف کنید ممکن است روند بهبودی درمان شما را با مشکل مواجه کند. الکل بر روی خون اثر ضد انعقادی دارد و باعث ادامه دار شدن خونریزی می شود.
الکل بر روی خون اثر ضد انعقادی دارد و باعث می شود خونریزی بعد از عمل که ممکن است در اثر برش یا بخیه اتفاق بیفتد، به سختی متوقف شود. بهتر است بعد از انجام هرگونه عمل جراحی دندانپزشکی، حداقل تا 72 ساعت از مصرف الکل (و همچنین تنباکو) خودداری کنید.
سرطان دهان
سرطان دهان یک بیماری مهلک و کشنده است و با احتمال 57٪ زنده بودن در پنج سال. افراد معتاد به الکل در حد متوسط تا شدید 3 تا 9 برابر خطر ابتلا به سرطان را در مقایسه با افراد غیر الکلی دارند و به طور کلی هرچه مقدار الکل بیشتر باشد، خطر ابتلا به سرطان دهان بیشتر می شود. مثل موارد دیگر همچون تنباکو، هرچه الکل کمتری بنوشید، خطر ابتلا به سرطان دهان کاهش می یابد.
نتیجه گیری
در نهایت، آنچه از بررسی تأثیرات مصرف الکل بر سلامت دهان و دندان بهدست میآید، زنگ خطری است برای کسانی که به حفظ بهداشت دهان خود اهمیت میدهند. الکل با خاصیت اسیدی خود میتواند به مینای دندان آسیب رسانده، موجب خشکی دهان شود و شرایط مناسبی برای رشد باکتریهای مضر فراهم آورد. این عوامل در کنار هم، زمینهساز پوسیدگی دندان، بیماریهای لثه و حتی از دست دادن دندان میشوند.
از طرفی، افرادی که به دنبال درمانهای پیشرفته مانند ایمپلنت دندان هستند، باید بدانند که مصرف الکل میتواند فرآیند ترمیم استخوان و جوش خوردن پایه ایمپلنت را مختل کرده و ریسک شکست درمان را افزایش دهد. بنابراین، پرهیز از نوشیدنیهای الکلی نهتنها یک تصمیم سبک زندگی سالم است، بلکه گامی مهم در حفظ سلامت دهان و افزایش ماندگاری درمانهای دندانی به شمار میرود. آگاهی از این پیامدها میتواند افراد را در انتخابهای درستتری برای سلامت دهان و دندانشان هدایت کند.
