لبخند زیبا و دلنشین بعد از چشم ها دومین فاکتور مهم زیبایی صورت محسوب می گردد. از این رو لبخند سالم و دلنشین تاثیر عمیق و ماندگاری روی اعتماد به نفس مخاطبین و موفقیت اجتماعی فرد خواهد داشت. طراحی لبخند زیبا نیازمند آنالیز دقیق اجزا صورت و دندان است . این اجزا شامل تناسب کلی شکل و پروفایل صورت ، رنگ پوست صورت ، فرم لب‌ها و گونه ، فرم و طرح لثه ، فرم ، رنگ و موقعیت دندان ها با طراحی لبخند می باشد. ترکیب این اجزا یک منحنی در صورت فرد ایجاد میکند که به خط لبخند مشهور بوده و باعث ایجاد چهره دلنشین، شاد و مثبت خواهد شد. مهم ترین مساله در طراحی لبخند تشخیص و طرح درمان درست است. این دانش و هنر متخصص ترمیمی زیبایی است که صورت و لبخند هر شخص را آنالیز نموده و روابط میان اجزای صورت را به خوبی بشناسد و بهترین طرح درمان را ارائه دهد.طیف وسیعی از درمان ها می تواند برای ایجاد لبخند زیبا به کار گرفته شود که از میان آنها می توان به بلیچینگ (سفید کردن دندانها) ، کامپوزیت ونیر ، لمینت دندان ، روکش های فول سرامیک و غیره اشاره کرد و می توانند در اصلاح رنگ ، شکل ، فرم ، موقعیت و سایرمشکلات دندانی از آنها بهره جست.
اصلاح طرح لبخند – طراحی لبخند
امروزه داشتن لبخند زیبا اهمیت فراوانی دارد. تعریف اصلاح طرح لبخند موضوعی است که افراد علاقه‌مند به بهبود زیبایی چهره خود، به آن توجه ویژه دارند. باید در نظر داشت که یک لبخند زیبا نقش مهمی در چهره و افزایش اعتمادبه‌نفس ایفا میکند. اغلب افراد ممکن است فکر کنند که مرتب کردن دندانها از طریق ارتودنسی تنها راهی است که برای اصلاح دندانها وجود دارد، اما واقعیت این است که این تنها یک جنبه از این فرآیند تخصصی محسوب می‌شود.
درواقع طراحی لبخند در حوزه دندانپزشکی زیبایی شامل تمامی تغییراتی است که بر روی ظاهر دندان و لثه اعمال می‌شود تا به نتایج دلخواه دست پیدا کنیم. هرکدام از این تغییرات اصول و تکنیک‌های خود را دارند. در این مقاله، بعد از تعاریف ابتدایی با انواع روش‌های ترمیم و بهبود ظاهر دندان آشنا خواهید شد.
اصلاح طرح لبخند چیست؟
اصلاح طرح لبخند یک عبارت متداول است که مردم از آن برای توصیف ویژگی‌های لبخند استفاده می‌کنند. اجزای لبخند به‌تمامی اعضا و بافت‌های دهان و صورت که در هنگام خندیدن یک نمای کلی ایجاد می‌کنند اطلاق می‌شود. در این زمان به ترتیب و هماهنگی ایجاد شده بین این اجزا طرح لبخند می‌گویند. لب‌ها، دندانها، مقدار کمی از بافت لثه، چانه و سایر ساختارهای پنهان، همگی جزئی از یک طرح لبخند هستند.
در لبخندی طبیعی و زیبا، دندانها منظم، سفید و بدون لک بوده و ظاهری یکدست دارند. اما وقتی‌که هنگام لبخند زدن بافت لثه یا دندانها به‌صورت نامنظم، کوتاه و بلند و زردرنگ نمایان شود، طرح لبخند مناسب نیست. به مجموعه اقدامات درمانی و زیباسازی که در دندانپزشکی به‌منظور بهبود و طبیعی سازی ظاهر لبخند انجام می‌شود اصلاح طرح لبخند می‌گویند. پس به‌طورکلی یک طرح لبخند زیبا ویژگی‌های زیر را دارد:
- سفیدی رنگ دندانها
- طبیعی بودن فرم لثه‌ها
- وجود تقارن و طبیعی بودن لب‌ها
- یکدست بودن و نداشتن کوتاه و بلندی در دندانها
- نبود پوسیدگی، فاصله دندانی یا شکستگی در دندانها
- متقارن بودن، عقب و جلو نبودن و داشتن زاویه مناسب فک‌ها
درواقع اگر هرکدام از موارد بالا در شما وجود ندارد، می‌توانید کاندید اقداماتی باشید که منجر به زیباتر شدن لبخند شما می‌شود. اما بدیهی است که پیش از هر چیز انتخاب یک دندانپزشک دارای تخصص کافی به‌منظور در نظر گرفتن مناسب‌ترین روش برای اصلاح لبخند شما مهم‌ترین قدم است.
روش‌های اصلاح طرح لبخند
برای انجام این کار روش‌های زیادی وجود دارد. اما بهتر است قبل از تصمیم‌گیری و انتخاب، با جزییات، مزایا و معایب هر کدام بیشتر آشنا شوید. در ادامه روش‌های مختلف این تکنیک را بررسی می‌کنیم:
بلیچینگ یا سفید کردن دندانها
عمل بلیچینگ یا (bleaching) چندین تعبیر نزدیک به یکدیگر دارد. به‌عنوان‌مثال، در فرهنگ لغت کمبریج، بلیچ دندان به معنای زدودن رنگ از چیزی یا افزایش روشنایی چیزی توسط مواد و روش‌های شیمیایی تعریف شده است. همچنین، در فرهنگ لغت مریام وبستر، تعریفی از بلیچ آمده که به تغییر رنگ یک چیز مانند پارچه به‌واسطه نور آفتاب اشاره دارد.
با توجه به توضیحات ارائه شده، می‌توان نتیجه گرفت که بلیچینگ دندان روشی برای سفید کردن دندانها یا حذف رنگ‌های غیرطبیعی از آنها است. این عمل معمولاً با استفاده از مواد شیمیایی مانند هیدروژن پراکسید یا کاربامید پراکسید صورت می‌گیرد.
معمولاً زمانی که رنگ دندانها تغییر میکند، می‌توان با مراجعه به یک کلینیک دندانپزشکی یا یک مرکز تخصصی ترمیم و زیبایی، از تکنیک اصلاح طرح لبخند استفاده کرد. این فرآیند به دستاوردهای زیر منجر می‌شود:
- دندانها چند پرده سفیدتر می‌شوند.
- برخی از لکه‌های رنگی روی دندانها حذف می‌شود.
- سفیدی دندانها برای یک دوره نسبتاً طولانی حفظ می‌گردد.
به‌این‌ترتیب، به‌سادگی می‌توان نتیجه گرفت که بلیچینگ دندان عمدتاً یک روش زیبایی بوده و تمرکز اصلی آن بر روی حذف رنگ و لکه‌های دندانها متمرکز است.
چه افرادی به بلیچینگ نیاز دارند
هر کسی قابلیت انجام این درمان را ندارد. زمانی که برای سفید کردن دندانها به دندانپزشکی مراجعه می‌کنید، در ابتدا اطمینان حاصل می‌شود که شما شرایط مناسب برای بلیچینگ دندان را دارید یا خیر. اگر یکی از شرایط زیر را داشته باشید، می‌توانید با اطمینان این درمان را انجام دهید:
- پدیده فلوروزیس
- لکه‌های قهوه‌ای و سفید دندان
- تغییر رنگ دندانها ناشی از افزایش سن
- وجود لکه‌های ناشی از داروی تتراسایکلین
- تغییر رنگ ناشی از سیگار کشیدن یا استعمال سایر دخانیات
- زرد شدن دندانها ناشی از عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
اگر مشکلات فوق را داشته باشید، انجام بلیچینگ دندان برای شما مفید خواهد بود.
روش‌های انجام بلیچینگ
شیوه‌های زیادی برای سفید کردن دندانها با استفاده از مواد شیمیایی وجود دارد و احتمالاً شما تابه‌حال نام برخی از آنها را شنیده و یا امتحان کرده‌اید. این روش‌ها معمولاً در دو دسته و گروه قرار می‌گیرند:
بلیچینگ در مطب یا آفیس بلیچینگ (In-Office Dental Bleaching)
سفید کردن دندانها در مطب دندانپزشک، اصطلاحاً “آفیس بلیچینگ” نامیده می‌شود. در این فرآیند، با استفاده از مواد سفیدکننده مانند هیدروژن پراکسید یا کارباماید پراکسید در غلظت بالا، رنگ دندانها چند پرده سفید می‌شود.
روال کار به این صورت است:
دندانپزشک ابتدا سایه رنگی که می‌خواهید بعد از بلیچینگ دندان داشته باشید را مشخص میکند و بر اساس آن پروسه را شروع میکند. دهان شما را با یک وسیله به نام رترکتور باز نگاه می‌دارند. سپس دندانها تمیز شده و ممکن است جرم‌گیری نیز انجام شود. لثه‌ها با یک ماده مخصوص پوشانده شده تا مواد سفیدکننده به آن آسیبی وارد نکنند.
در مرحله بعد ژل حاوی هیدروژن پراکسید یا کارباماید پراکسید به سطح دندانها اعمال می‌شود و با استفاده از دستگاهی به نام کیور لایت نوری با طول موج خاص، به دندانها نور داده تا مواد داخل ژل فعال شده و به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه چند پرده دندان را سفیدتر کنند. این فرایند ممکن است به چند دوره ۱۵ دقیقه‌ای نیاز داشته باشید که دندانها کاملاً سفید شوند.
بلیچینگ دندان در منزل یا هوم بلیچینگ (In-Home Dental Bleaching)
فرایندهای خانگی برای سفید کردن دندانها، برخلاف روش‌های تخصصی در مطب، بسیار متنوع هستند. بسیاری از شرکت‌ها کیت‌های سفیدکننده دندان، تولید کرده‌اند که از مواد شیمیایی بهره می‌برند.
در این کیت‌ها، ژل سفیدکننده، قالب دندان (تری نامیده می‌شود) و گاهاً دستگاه نور خاصی وجود دارد. این ابزار بلیچینگ دندان خانگی، در داروخانه‌ها یا مراکز فروش معتبر موجود بوده و می‌توانید بدون نیاز به نسخه یا تائید دندانپزشک، آنها را خریداری و استفاده کنید.
بااین‌حال، اگر به دنبال یک روش بی‌خطر برای سفید شدن دندانهای خود هستید، قطعاً مراجعه به مطب دندانپزشک متخصص، مؤثرتر و بی‌خطرتر از هر روش خانگی خواهد بود.
طرح لبخند کامپوزیت
کامپوزیت ونیر یک روش محافظه‌کارانه برای اصلاح طرح لبخند، با استفاده از مواد همرنگ دندان است. این روش توسط متخصص دندانپزشکی زیبایی اجرا شده و مانند خمیری نازک روی سطح جلویی دندان قرار می‌گیرد و سپس به آن فرم و شکل داده می‌شود. این ماده یا همان رزین‌های سفید رنگ، برای اصلاح عیوب دندانی و حتی پر کردن دندانها به کار می‌رود. در گذشته، کاربرد اصلی آن فقط ترمیم دندان افرادی بود که مواد پرکننده مشکی را نمی‌پسندیدند. اما امروزه، کامپوزیت با رنگ‌ها و برندهای متنوعی تولید شده و می‌تواند همچون یک لایه کاملاً طبیعی بر روی دندان قرار گیرد.
انتخاب رنگ و طرح کامپوزیت ابتدا به سلیقه بیمار و سپس بر اساس تشخیص بهترین دکتر کامپوزیت دندان در تهران صورت می‌گیرد.
مراحل انجام کامپوزیت
اگر دندانپزشک متخصص تشخیص دهد که شما کاندید مناسبی برای استفاده از این تکنیک اصلاح طرح لبخند هستید، می‌توانید در دو جلسه دندانهای خود را به کمک کامپوزیت، ترمیم کنید. در مرحله اول، معاینه اولیه انجام می‌شود. در این اینجا، بیمار با مراجعه به مطب دندانپزشکی تحت بررسی متخصص قرار می‌گیرد. پزشک وضعیت دندانها، فک بالا و پایین نسبت به یکدیگر و موقعیت دندانها نسبت به لب را ارزیابی میکند. اگر شرایط لازم برای کامپوزیت دندان فراهم باشد، وارد مرحله دوم می‌شوید.
جالب است بدانید که برخلاف بسیاری از روش‌های دیگر، جهت اجرای ونیر نیازی به قالب‌گیری و ارسال به لابراتوار نیست. این روش تماماً در مطب دندانپزشک توسط متخصص دندانپزشکی زیبایی انجام شده و موفقیت در آن ارتباط زیادی به هنر و تجربه پزشک دارد.
در واقع، دندانپزشک یک لایه نازک از مواد کامپوزیتی را بر روی سطح بیرونی دندان قرار می‌دهد و سپس با استفاده از نور مخصوص (دستگاه لایت کیور)، مواد کامپوزیتی را سفت‌وسخت میکند و به شکل و فرم مورد نظر تغییر می‌دهد. ازآنجاکه این لایه کامپوزیتی بسیار نازک است، نیازی به تراشیدن دندان ندارد و این روش به‌عنوان یک روش محافظه‌کارانه مطرح می‌شود.
به این معنا که جهت اجرای این درمان، نیازی به تراشیدن دندانها نیست. در شرایط خاص و در صورت نیاز به تراشیدن، ممکن است مقدار کمی از سطح دندانها برای اصلاح نامنظمی‌های خفیف تراشیده شود.
انواع کامپوزیت
امروزه، در تهیه کامپوزیت، ماده‌ای به نام آی پی اس (IPS) یا نانو سرامیک به کار می‌رود که دارای درخشندگی کافی هستند. در گذشته، به‌جای این مواد، از ذرات معمولی استفاده می‌شد که درخشندگی مورد قبولی نداشت. البته، اگر بخواهیم از نظر ماندگاری و طول عمر این دو را با یکدیگر مقایسه کنیم، باید بدانید که این دو روش تقریباً در ماندگاری مشابه هم هستند و تفاوت اساسی آنها فقط در بحث زیبایی و درخشندگی مطرح است. انواع مدل‌های کامپوزیت عبارت‌اند از:
کامپوزیت‌های میکروفیل
این نوع که به آن ریزدانه نیز گفته می‌شود، به‌عنوان یک گزینه برتر برای اصلاح طرح لبخند مطرح است. این کامپوزیت‌ها دارای اندازه فیلرهایی کمتر از ۱۰۰ نانومتر بوده و با وجود مقاومت به شکست کم، از پالیش پذیری بالایی برخوردارند. بااین‌حال، به دلیل حجم بالای نانوفیلرها، ممکن است به چالش کشیده شوند.
کامپوزیت‌های میکروهیبرید
ترکیبی از ذرات ریز و متوسط را شامل شده که اندازه آنها از ۱۰۰ نانومتر تا ۱ میکرون است. این نوع کامپوزیت‌ها از ویژگی‌های برتری مانند سایش پذیری کم با سطح درخشنده بعد از پالیش بهره‌مند هستند. بااین‌حال، یکی از معایب اصلی آنها این است که با گذر زمان و از بین رفتن بخشی از ماتریکس بین فیلرها، استحکام خود را از دست داده و ممکن است در بخش‌هایی از ترمیم شکسته یا خرد شوند.
کامپوزیت‌های نانوهیبرید
نانوهیبرید، نمونه‌ای از پیشرفت‌های تکنولوژی نانو در حوزه دندانپزشکی هستند. این کامپوزیت‌ها با افزودن فیلرهای بسیار ریز نانو به کامپوزیت‌های میکروهیبرید، استحکام آنها را افزایش داده و سایش و استهلاک در آنها را کاهش می‌دهند.
کامپوزیت‌های نانوفیلد
این مدل، که تنها از فیلرهایی در سایز نانو ساخته شده‌اند، خواص بی‌نظیری را در دنیای کامپوزیت‌های زیبایی به وجود آورده‌اند. این ماده با ترکیب زیبایی و استحکام، از بهترین ویژگی‌های در زمینه کامپوزیت‌ها برخوردار است.
لمینت دندانها
این تکنیک زیبایی که به آن روکش دندانی نیز گفته می‌شود، لایه‌هایی نازک از جنس سرامیک یا کامپوزیت هستند که با استفاده از یک قالب مناسب و در طیف رنگ‌های مختلف سفید، به‌منظور اصلاح طرح لبخند و رفع مشکلات ظاهری دندان، مانند بدشکلی، شکستگی‌ها، شکاف بین دندانی و سفید کردن دندانها، به کار می‌روند. بهترین لمینت دندان در تهران به‌عنوان یک روکش همرنگ با دندانهای اصلی، بر روی سطح خارجی دندانها قرار می‌گیرد و ایرادات جزئی آنها را پوشش می‌دهد. این لایه به شکل پوسته‌ای بسیار نازک طراحی شده و دارای رنگ، طرح و اندازه‌ای است که به‌طور کامل به دندانهای طبیعی شباهت دارد.
این شیوه اصلاح طرح لبخند به‌عنوان بهترین روش برای ترمیم ظاهر بیرونی دندانها و رفع نواقص آنها شناخته می‌شود. لمینت می‌تواند به طراحی خط لبخند بیماران نیز کمک کند، اما در انتخاب نوع، جنس و پزشک متخصص، نیاز به‌دقت و وسواس ویژه وجود دارد، زیرا نحوه نصب و اجرای صحیح لمینت تأثیر زیادی بر ظاهر نهایی آن خواهد داشت.
انواع لمینت های دندان
این تکنیک به‌طورکلی به چند دسته تقسیم می‌شود که از نظر ماده‌ی سازنده، ضخامت، طول عمر و قیمت با یکدیگر متفاوت‌اند. حالا بهتر است ویژگی‌های برخی از انواع این شیوه را بررسی کنیم:
لمینت سرامیکی
لمینت سرامیکی یا همان پرسلن ونیر، به‌عنوان یک روش متفاوت از کامپوزیت شناخته می‌شود. پرسلین درواقع مواد سرامیکی هستند که در حرارت بالا داغ شده و به شکلی شیشه‌ای تبدیل می‌شوند. لمینت سرامیکی به شکل کاملاً خاص و ویژه‌ای ساخته می‌شود تا رنگ، شفافیت، و بازتابش دندان طبیعی را به‌دقت ایجاد کند. این پوشش نازک سرامیکی دارای قطر بسیار کمی است و پس از قالب‌گیری در لابراتوار به‌دست‌آمده و سپس با استفاده از چسب‌های مخصوص روی دندان اتصال می‌یابند. دندانها قبل از چسباندن لمینت، تراش خورده و آماده نصب می‌شوند. لمینت سرامیکی معمولاً قیمت بالاتری نسبت به ونیر کامپوزیت دارد زیرا در لابراتوارهای تخصصی ساخته می‌شود و از نظر جنس و شفافیت از کیفیت بالاتری نیز برخوردار است. پرسلن ونیر طول عمر و ماندگاری بالاتری داشته و به دلیل قابلیت تراش‌پذیری، ظاهر آن قابل تغییر است. اگر پس از اتمام ساخت این نوع لمینیت، مشکل خاصی وجود داشته و یا بیمار از فرم و ظاهر آن ناراضی باشد، به‌راحتی تراش داده شده و به فرم و ظاهر دلخواه بیمار تبدیل می‌گردد.
ویژگی‌های کلی لمینت سرامیکی (پرسلن ونیر) دندان شامل:
- گران قیمت
- بسیار محکم
- مقاوم در برابر لکه
- ماندگاری ۸ تا ۱۵ سال
- احتمال آسیب دیدن کم
- بافت و رنگ دندان طبیعی
- به بافت‌های لثه آسیب نمی‌رساند
- نیاز به تراشیدن مینای دندان دارد
لومینیرز تکنیکی برای اصلاح طرح لبخند
لومینیرز یا لمینت بدون تراش، نوعی از روکش‌هاست که نسبت به لمینت‌های دندان سرامیکی و کامپوزیتی بسیار ظریف‌تر بوده و مراحل آماده‌سازی آن نیز کوتاه‌تر است. این روکش از مواد سرامیکی ساخته می‌شود، که به همین دلیل دوام و ماندگاری قابل‌توجهی دارد. لومینیرز برای سفید کردن و اصلاح دندانهای آسیب‌دیده مورد استفاده قرار می‌گیرد و ضخامت آن بین ۰.۲ تا ۰.۵ میلی‌متر است، درحالی‌که لمینت‌های معمولی ضخامت حدود ۵ تا ۶ میلی‌متر دارند.
همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، لومینیرز نوعی لمینت است که مواد سازنده‌اش مشابه پرسلین ونیر هستند. اما بسیاری از بیماران با این سؤال مواجه می‌شوند که لمینت سرامیکی بهتر است یا لومینیرز؟ در پاسخ باید گفت که هر دو، لمینت و لومینیرز قیمت یکسانی دارند و در برابر تغییر رنگ مقاوم و ضد لک هستند. هر دو مقاومت و استحکام بالایی داشته و با جنس سرامیکی و ظاهری طبیعی طرفداران بسیاری دارند.
هر دو روش می‌توانند برای پر کردن فواصل بین‌دندانی مورد استفاده قرار گیرند، اما در کنار وجود وجه‌های تشابه، تفاوت‌هایی نیز وجود دارد. مهم‌ترین تفاوت این دو، در مرحله تراش روی دندانها است. در لومینیرز، مرحله بی‌حس کردن و تراش دادن دندانها وجود ندارد و ضخامت لومینیرز بسیار کم و نازک است.
پالاتان و اسنپ آن اسمایل
ونیرهای پالاتال، که با نام لینگوال ونیر نیز شناخته می‌شوند، لمینت‌هایی هستند که به‌صورت سفارشی ساخته شده تا دندانهای جلویی شما را ترمیم کنند. این لمینت‌ها از مواد مختلفی مانند پرسلن، مواد کامپوزیتی و طلا ساخته می‌شوند.
همچنین آخرین نوع لمینت نیز لمینت متحرک یا اسنپ آن اسمایل است که مانند یک دست دندان مصنوعی عمل کرده و می‌توان آنها را روی دندانهای طبیعی قرار داد.
ارتودنسی تکنیکی برای اصلاح طرح لبخند
ارتودنسی یکی از زیر شاخه‌های دندانپزشکی است که به مرتب کردن دندانها در زمانی که هنوز به مرحله نهایی رشد نرسیده‌اند، کمک میکند. در این تکنیک، از سیم و براکت‌ها استفاده شده تا دندانها در یک زمان معین توسط ارتودنتیست مرتب و به هم متصل شوند.
مدت‌زمان مورد نیاز برای ارتودنسی و قرارگیری دندانها به شکل مرتب، با توجه به نوع به‌هم‌ریختگی و موقعیت اولیه دندانها مشخص شده و برای هر فرد ممکن است متفاوت باشد.
انواع ارتدودنسی
انواع مختلفی از این شیوه وجود دارد، که هرکدام برای نیازها و شرایط خاص خود مناسب‌اند. در ادامه برخی از آنها را بررسی خواهیم کرد:
ارتودنسی ثابت
در این روش، کل دستگاه ارتودنسی به‌صورت ثابت در دهان قرار گرفته و معمولاً به مدت حدود ۲ سال برای ردیف کردن دندانها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شیوه شامل قرار گرفتن نگین‌های کوچک یا براکت‌ها بر روی دندانها است.
یکی از نکات مهم این تکنیک، نگهداری صحیح از براکت‌ها و همچنین حفظ بهداشت دندانها در طول این دوره است. خوردن مواد غذایی سفت مثل گاز زدن آجیل سخت ممکن است باعث شکستن براکت‌ها شود که این موضوع می‌تواند مدت زمان درمان را به‌طور قابل‌توجهی افزایش دهد.
در طول درمان با این روش، دندانها باید به‌صورت دوره‌ای توسط پزشک معالج چک شوند؛ به‌عبارت‌دیگر، در ویزیت‌های منظم، براکت‌ها و کش‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرند و در صورت لزوم، کش‌های افتاده تعویض می‌شوند. همچنین، در برخی موارد، سیم‌های روی دندان نیز ممکن است با سیم جدیدی جایگزین شوند. کش‌ها معمولاً در رنگ‌های مختلف دست‌یافتنی هستند و بیمار می‌تواند رنگ مورد نظر خود را انتخاب کند. اما براکت‌ها از ابتدا تا انتها ثابت باقی می‌مانند.
اگرچه تغییرات در دندانها در چند ماه اول مشاهده می‌شوند و بیمار ممکن است احساس درد و فشار نیز داشته باشد، اما این تغییرات به‌مرورزمان قابل‌تحمل‌تر شده و بیمار می‌تواند اثرات مثبتی در موقعیت و شکل دندانهای خود مشاهده کند.
ارتودنسی متحرک
در نوع متحرک، دستگاه ارتودنسی که در دهان قرار می‌گیرد، به‌صورت متحرک بوده و به‌راحتی قابل خارج کردن است. این نوع دستگاه‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند: یکی برای حرکت‌های دندانی نه‌چندان پیچیده و دیگری برای حرکت فک‌ها با اعمال نیروی ثابت به دندان با توجه به اجزا آنها.
گاهی از پلاک‌های متحرک هم برای پایان ارتودنسی ثابت استفاده شده و به‌عنوان فیکس‌کننده دندانها در دهان قرار می‌گیرد. اینکه ناهنجاری دندانها یا فک‌ها با استفاده از ارتودنسی ثابت یا متحرک درمان شود، بستگی به تشخیص و تصمیم دکتر ارتودنتیست دارد.
درواقع، بیمار نقش مستقیمی در تعیین نوع ارتودنسی درمانی ندارد و تصمیم‌گیری نهایی در این زمینه به عهده متخصص ارتودنسی است.
اصلاح طرح لبخند با روکش دندان
روکش دندان یا کراون دندان (dental crown) به‌عنوان یک کلاهک محافظ دور تا دور دندانهای پوسیده، شکسته، فرسوده و ضعیف قرار می‌گیرد. این روکش کامل بر روی دندان اصلی متصل شده و بهبود ظاهر، عملکرد و قدرت جویدن دندان را ارتقاء می‌بخشد. معمولاً به‌عنوان پروتز ثابت هم شناخته شده و انواع مختلفی از جنس‌ها برای ساخت آن وجود دارد.
پس از قالب‌گیری توسط پزشک متخصص، قطعه روکش دندان به لابراتوار دندان‌سازی ارسال می‌شود. در لابراتوار، روکش دندان با ظرافت و دقت بسیار ساخته می‌شوند. این گزینه برای دندان‌هایی مناسب است که ترمیم معمولی نمی‌تواند بر آنها تأثیرگذار باشد. به‌عنوان‌مثال، اگر دندان دارای پوسیدگی شدیدی بوده و ترمیم معمولی ناکافی باشد، از روکش دندان استفاده می‌شود.
در مواردی که دندان دچار عفونت شدید ریشه شده روکش دندان به‌عنوان یک راه حل ترمیمی مؤثر به کار می‌رود.
انواع روکش دندانی
این تکنیک اصلاح طرح لبخند، در انواع مختلفی ساخته می‌شوند که هرکدام از آنها در زمینه‌های هزینه، استحکام و زیبایی با یکدیگر تفاوت دارند. انواع رایج روکش دندان شامل موارد زیر هستند:
روکش دندانی پی اف ام و زیرکونیا
روکش PFM (Porcelain Fused to Metal) که مخفف “پرسلن ذوب شده به فلز” است، هسته‌ای فلزی دارد که باعث استحکام دندان می شود. این هسته با یک لایه سرامیک پوشیده شده که باعث می‌شود زیبایی و هماهنگی بیشتری با دندانهای دیگر داشته باشد.
روکش PFM یا روکش دندان فلز و سرامیکی، یک گزینه با هزینه مناسب برای بهبود استحکام و زیبایی دندانها است. این تکنیک، استحکام و زیبایی متوسطی دارد، اما هزینه آن نسبت به روکش‌های سرامیکی به‌صرفه‌تر است. البته باید در نظر داشته باشید که این نوع دندان، زیبایی کامل روکش تمام سرامیکی را نداشته و فلز آن در برخی افراد حساسیت ایجاد میکند.
همچنین روکش زیرکونیا (Zirconia Crown) نیز یک پوشش دندان فول سرامیک است که از دی‌اکسید زیرکونیوم ساخته می‌شود. این تکنیک از استحکام عالی برخوردار بوده و باعث زیبایی طبیعی دندانها می‌شود. زیرکونیا، یکی از رایج‌ترین متدها برای اصلاح طرح لبخند محسوب می‌گردد.
این تکنیک به‌خوبی با بافت دندان تطابق پیدا کرده و حساسیت کمتری نسبت به گذار از گرما به سردی و بالعکس دارد. همچنین، به علت استفاده از مواد سرامیکی، احتمال ایجاد حساسیت به فلز نیز کاهش می‌یابد.
از دیگر ویژگی‌های مثبت روکش‌های زیرکونیا می‌توان به دوام بالا و مقاومت در برابر شکست، عدم تغییر رنگ یا لکه دهی، و سازگاری با بافت‌های لثه اشاره نمود. هرچند که هزینه این نوع روکش بیشتر از برخی گزینه‌های دیگر است، اما به دلیل مزایا و کیفیت آن، هنوز به‌عنوان یک انتخاب مقرون‌به‌صرفه در نظر گرفته می‌شوند.
روکش ایمکس، دندان طلا و روکش فلزی
روکش ایمکش (E-MAX)، جدیدترین و گران‌ترین نوع از روکش‌های دندان هستند که از سرامیک لیتیوم سیلیکات ساخته شده‌اند. این کاورها به‌عنوان گزینه‌ای فول سرامیک محسوب شده و نسبت به روکش‌های زیرکونیا دارای زیبایی و دوام بیشتری نیز هستند.
هزینه بالای این تکنیک نسبت به سایر روش‌ها از معایب آن است اما این هزینه، با مرغوبیت و ویژگی‌های منحصربه‌فرد ایمکس توازن یافته و طرفداران خاص خود را دارد.
روکش دندان طلا نیز یک گزینه‌ی خاص و با طرفداران خود است. زیبایی این روکش سلیقه‌ای بوده بااین‌حال، مزایایی چون زیست سازگاری و استحکام قوی نیز دارد. از دیگر ویژگی‌های مثبت آن، مقاومت در برابر تغییر رنگ در طول زمان است.
علاوه بر موارد بالا، روکش دندان تمام فلزی نیز وجود دارد که از ترکیبات فلزات مختلفی مانند پلاتینیوم، کبالت، نیکل و کروم ساخته می‌شود. این نوع روکش‌ها برای جویدن بسیار مناسب هستند و به دلیل مقاومت بالا، به مدت طولانی فرسوده نمی‌شوند. بااین‌حال، ازنظر زیبایی به‌مراتب جذابیت کمتری دارد و امروزه دیگر به‌صورت گسترده مورد استفاده قرار نمی‌گیرند.
ایمپلنت و طراحی لبخند
ایمپلنت دندان، جایگزینی مصنوعی برای دندان است که به‌عنوان روشی استاندارد برای پر کردن جای خالی دندانها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه شامل یک میله کوچک به شکل پیچ است که طی یک عمل جراحی به داخل استخوان فک فرو می‌رود، تا با استخوان اطراف جوش خورده و برای نگه‌داشتن تاج مصنوعی آماده شود. به‌عبارت‌دیگر، پایه ایمپلنت مشابه ریشه دندان عمل کرده و روکش قرار گرفته به‌عنوان تاج دندان به آن متصل می‌شود. ایمپلنت بدون نیاز به تکیه بر دندانهای اطراف عمل میکند و درون استخوان فک ثابت می‌ماند. فرایند جوش خوردن استخوان به ایمپلنت به نام یکپارچگی استخوان (osseointegration) معروف است.
بیشتر ایمپلنت‌های دندان از تیتانیوم ساخته می‌شوند، اما ایمپلنت‌های دندان زیرکونیا نیز وجود دارند. تیتانیوم و زیرکونیا هر دو موادی هستند که بدن با آنها سازگاری خوبی داشته و به‌عنوان مهاجم خارجی آن را تلقی نمی‌کند، بنابراین واکنش منفی نشان نمی‌دهند. در حال حاضر، احتمال موفقیت ایمپلنت نزدیک به ۹۸ درصد است، به‌عبارت‌دیگر، این شیوه به‌عنوان یکی از موفق‌ترین روش‌های درمان محسوب می‌شود.
ایمپلنت به‌گونه‌ای طراحی شده است که بتواند بالاتر از ۲۵ سال عمر کند. به همین علت، این تکنیک اصلاح طرح لبخند، به‌عنوان یک راهکار دائمی برای جایگزینی دندانهای ازدست‌رفته محسوب می‌شود. در مقایسه با روش‌های دیگر مانند بریج و دندان مصنوعی که عمری بین ۵ تا ۱۵ سال دارند و پس‌ازآن باید تعویض شوند، ایمپلنت در بسیاری از موارد نیازی به تعویض نداشته و تا آخرین لحظات عمر شما را همراهی میکند.
مراحل کلی اصلاح طرح لبخند
در مرحله اول، دندانپزشک به یک معاینه دقیق از فضای دهان و وضعیت دندانها می‌پردازد تا از سلامت دهانی شما مطمئن شود.
- درمان لثه: در صورت شناسایی هرگونه بیماری لثه و اقدامات لازم به‌منظور پیشگیری از وقوع مشکلات بیشتر در آینده، انجام می‌شود.
- رفع مشکلات دندانها: در صورت وجود پوسیدگی، ترک، لب‌پریدگی و سایر مشکلات، ابتدا این عیوب در دندانها رفع می‌شود تا پروسه طراحی لبخند دندان با بهترین نتیجه ممکن صورت گیرد.
- مرتب کردن چینش دندانها: اگر چینش دندانها نامناسب و نامرتب باشد، از روش‌های ارتودنسی و سایر درمانهای مرتبط برای اصلاح و ترتیب دادن به چینش دندانها استفاده می‌شود.
- اصلاح فرم و رنگ بد: در این مرحله، با استفاده از روش‌هایی چون بلیچینگ، باندینگ، کامپوزیت، لمینت، و سایر روش‌های درمانی، فرم و رنگ ناپسند دندانها بهبود داده می‌شود.
هزینه ترمیم دندانها
هزینه طراحی لبخند دندان یک موضوع نسبی است و به موارد مختلفی وابسته است. عوامل زیر به‌طور خلاصه تأثیرگذارند:
- تجهیزات: استفاده از تجهیزات پیشرفته و مدرن ممکن است هزینه را افزایش دهد.
- نوع متریال: نوع مواد مورد استفاده در طراحی لبخند، تأثیر مستقیمی بر هزینه دارد.
- مهارت دندانپزشک: تجربه و مهارت دندانپزشک نیز در تعیین هزینه تأثیرگذار است.
- روش انتخابی: نوع روش اصلاح، مانند ایمپلنت، کامپوزیت، بلیچینگ و سایر روش‌ها نیز می‌تواند هزینه را متأثر کند.
- میزان تغییرات موردنیاز: اگر تغییرات زیادی در طراحی لبخند دندان موردنیاز باشد، هزینه آن افزایش می‌یابد.
نتیجه گیری
در نتیجه‌گیری، می‌توان گفت که اصلاح طرح لبخند یک فرآیند جامع و تخصصی است که می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر زیبایی، اعتماد به نفس و رضایت فردی داشته باشد. این اصلاح ممکن است شامل مجموعه‌ای از درمان‌ها مانند سفید کردن دندانها، ارتودنسی، لمینت و حتی ایمپلنت دندان باشد که به طور کلی به بهبود وضعیت ظاهری دندانها و لبخند فرد کمک میکند. اصلاح طرح لبخند تنها به بهبود زیبایی محدود نمی‌شود؛ بلکه می‌تواند بر جنبه‌های روانی و اجتماعی زندگی افراد نیز تأثیرگذار باشد. افرادی که از لبخند خود راضی هستند، احساس اعتماد به نفس بیشتری دارند و در تعاملات اجتماعی و حرفه‌ای خود موفق‌تر عمل می‌کنند. انتخاب روش‌های مختلف برای اصلاح طرح لبخند باید با مشورت دندانپزشک متخصص انجام شود تا بهترین گزینه‌ها با توجه به نیاز و وضعیت دندانهای فرد انتخاب شود. همچنین، مراقبت‌های بعد از درمان، رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه‌های دوره‌ای به دندانپزشک برای حفظ نتایج مطلوب از اهمیت بالایی برخوردارند. به طور کلی، اصلاح طرح لبخند نه تنها باعث بهبود ظاهر فرد می‌شود، بلکه می‌تواند یک تحول مثبت در کیفیت زندگی و احساس فردی ایجاد کند، بنابراین انتخاب این نوع درمان برای کسانی که به دنبال یک تغییر مثبت در زندگی خود هستند، می‌تواند یک تصمیم مهم و مؤثر باشد.
درمانهای دندانپزشكی زیبایی از قبیل ونير هاي كامپوزیت و لمينيت هاي سراميك به نحو شگرفی می توانند جوانی را به لبخندهای مسن برگرداند و با تبدیل این لبخند به یك لبخند جوان شور، حس جوانی و اعتماد به نفس را برای شما به ارمغان آورد.
مرکز ترمیمی و زیبایی دندان دکتر مانوشا امیری
شما می توانید با ما در مرکز ترمیمی و زیبایی دندان دکتر مانوشا امیری ، با شماره ۰۹۰۰۲۲۲۶۰۰۱ تماس بگیرید و یا برای دریافت مشاوره آنلاین می توانید اطلاعات خود را از طریق بخش مشاوره آنلاین برای ما ارسال کنید.