کامپوزیت دندان یکی از پرطرفدارترین روشهای زیبایی دندان است که به دلیل مقرون‌به‌صرفه بودن، سرعت اجرا و تأثیر قابل‌توجهی که در اصلاح طرح لبخند دارد، بسیاری از افراد آن را انتخاب می‌کنند. این روش به‌طور گسترده برای اصلاح مشکلاتی مانند تغییر رنگ دندان، شکستگی‌های جزئی، نامرتبی‌های خفیف و افزایش زیبایی لبخند مورد استفاده قرار میگیرد. اما یک سوال اساسی که ممکن است برای بسیاری از افرادی که این روش را انجام داده‌اند یا قصد دارند آن را انتخاب کنند مطرح شود، این است که آیا برداشتن کامپوزیت دندان امکانپذیر است؟ پاسخ این سوال مثبت است. در صورتی که کامپوزیت به هر دلیلی دچار تغییر رنگ، لب‌پریدگی، آسیب یا عدم هماهنگی با دندانهای طبیعی فرد شود، امکان حذف و جایگزینی آن وجود دارد. همچنین برخی افراد پس از مدتی تصمیم می‌گیرند که به روشهای دیگر مانند لمینت سرامیکی یا سفید کردن دندانها روی بیاورند و به همین دلیل نیاز به برداشتن کامپوزیت دندان دارند. اما نکته‌ای که باید به آن توجه داشت، این است که این فرآیند نیازمند دقت و تخصص بالایی است، زیرا ممکن است در حین برداشتن کامپوزیت، لایه‌ای نازک از مینای دندان نیز تراشیده شود. فرآیند حذف کامپوزیت معمولاً با ابزارهای دندانپزشکی مخصوص انجام میشود تا کمترین میزان آسیب به ساختار طبیعی دندان وارد شود. به همین دلیل، انتخاب یک دندانپزشک باتجربه و ماهر نقش مهمی در جلوگیری از آسیب‌های احتمالی دارد. اگر شما نیز به فکر حذف یا جایگزینی کامپوزیت خود هستید، بهتر است ابتدا با یک متخصص مشورت کنید تا بهترین گزینه را بر اساس شرایط دندانهای خود انتخاب نمایید.
محتوای متن :
کامپوزیت دندان چیست؟
کامپوزیت درواقع یک لایه از مواد رزینی است که بر روی دندانها قرار میگیرد تا باعث بهبود ظاهر لبخند شما شود. انجام این روش میتواند عیوبی نظیر شکستگی، لکهها، تغییر رنگ و فاصله بین دندانها را پوشش دهد. اما یکی از معایب آن کوتاه‌تر بودن دوام و طول عمر آن در مقایسه با لمینت است. این موضوع باعث میشود تا نیاز احتمالی به برداشتن یا تعویض کامپوزیت نیز افزایش یابد.
علت نیاز به برداشتن کامپوزیت دندان چیست؟
به‌طورکلی برداشتن کامپوزیت متداول است و بسته به شرایط و نیازهای متفاوتی ممکن است انجام گیرد. این کار اغلب به دنبال آسیب دیدن یا کم شدن کیفیت این دندانها انجام میشود. پس در پاسخ به این سؤال که آیا کامپوزیت دندان را میشود برداشت؟ باید گفت که بسته به شرایط و موقعیت دندان این کار امکانپذیر است. البته باید در نظر داشت که درهرصورت در اولین قدم، باید با بهترین دکتر کامپوزیت دندان در تهران مشاوره کرد. به‌طورکلی برداشتن کامپوزیت به خاطر یکی از دلایل زیر انجام میشود:
تغییر شکل دادن کامپوزیت
پس از اجرای کامپوزیت، هرچند که ظاهر نهایی دندان مورد رضایت مراجعه‌کننده است، اما گاها دندانها نیاز به اصلاح بیشتری دارند. به این منظور دندانپزشک میتواند تغییرات لازم را روی آن انجام دهد و یا در صورت نیاز به دست‌کاری گستردهتر، کامپوزیت را بردارد. این اقدامات در یک جلسه روتین دندانپزشکی و بدون نیاز به بیحسی قابل انجام است.
اقدامات درمانی
با گذشت زمان ممکن است دندانهای شما دچار پوسیدگی یا مشکلات لثه شده و نیاز داشته باشید تا آن دندان را درمان کنید. به این منظور نیاز است تا کامپوزیت شما برداشته شود. در این حالت کامپوزیت به‌راحتی جدا شده و این امکان وجود دارد که دوباره چسبانده شود؛ بنابراین زمانی که روند بهبود درمان شما در حال انجام است، عجلهای برای از نو چسباندن آن وجود نخواهد داشت.
شکسته شدن این نوع دندان
ممکن است با گذشت زمان یا رعایت نکردن نکات مراقبتی، کامپوزیت دچار شکستگی شود. همچنین امکان شل شدن یا جدا شدن آن نیز وجود دارد. در این حالت نیاز است تا به دندانپزشک مراجعه کرده تا اقدامات لازم صورت گیرد.
ایجاد لکه بر روی کامپوزیت
یکی از مهم‌ترین دلایلی که افراد کامپوزیت یا لمینت انجام میدهند، درخشان کردن ظاهر دندانها و داشتن لبخندی زیبا است؛ اما پس از چند سال و به دنبال استفاده از خوراکیهای رنگی، نوشابه و یا سیگار کشیدن ممکن است بر روی کامپوزیت‌ها لکه ایجاد شده و یا دچار تغییر رنگ شوند. در این صورت نیاز به برداشتن کامپوزیت و یا جایگزین کردن آن وجود دارد.
تکنیکهای برداشتن کامپوزیت
اگر بنا به هر دلیلی و با تشخیص دندانپزشک نیاز است که کامپوزیت شما برداشته شود یا به اصلاح نیاز به برداشتن کامپوزیت دندان پیدا کردید، این کار با استفاده از ابزارهای مختلف میتواند صورت گیرد که در ادامه به بررسی این موارد خواهیم پرداخت:
استفاده از دیسکهای کاغذ سنباده
استفاده از دیسکهای کاغذ سنباده در فرآیند برداشتن کامپوزیت دندان یک روش منحصربه‌فرد است که با دقت و دانش پزشک انجام میشود. این دیسک‌ها با دارا بودن سطح زبری، قابلیت حذف کامپوزیت را فراهم می‌کنند. طراحی این دیسک‌ها به‌گونه‌ای است که انعطاف‌پذیری بالایی داشته و به‌طور دقیق و کامل به تمام سطوح دندانها دسترسی یافته و عملیات برداشت کامپوزیت را بهینه می‌سازند.
زبری این ابزار بدون خطر آسیب به ساختار دندان طراحی شده و مواد زائد را حذف می‌نمایند. این فرآیند باعث بهبود ظاهر دندانها میشود و همچنین به دندانپزشک امکان می‌دهد تا با دقت بالا، کامپوزیت را از سطح دندان حذف نماید.
در اینجا، جزئیات طراحی دقیق دیسک‌ها و انعطاف‌پذیری آن‌ها موجب میشود که دندانپزشک بتواند توسط این ابزارها به هر نقطه از سطح دندان، کاملاً دسترسی داشته باشد. این ویژگی حیاتی به پزشک امکان می‌دهد تا به‌صورت یکنواخت و باکیفیت بالا، مواد زائد را حذف کرده و فرآیند برداشت کامپوزیت را با دقت بیشتری انجام دهد.
استفاده از دریل کاربیدی
استفاده از دریل‌های کاربیدی در فرآیند برداشتن کامپوزیت دندان، کارایی بیشتری نسبت به روشهای مشابه دارد. این ابزار با سرعت بالا و تنها با یک فشار مناسب از سوی دندانپزشک، به‌راحتی و با اثربخشی بسیار، کامپوزیت را از دندان جدا می‌کنند. بااین‌حال، نقطه ضعف این دریل‌ها در عدم انعطاف‌پذیری آن‌ها است.
به دلیل در دسترس نبودن برخی نقاط دندان و عدم انعطاف دریل، دندانپزشک میتواند برخی قسمت‌های دور و باقی‌مانده کامپوزیت را توسط کاغذ سنباده جدا کند. به‌این‌ترتیب، ترکیب استفاده از دریل‌های کاربیدی و ابزارهای انعطاف‌پذیر دیگر، به دندانپزشک این امکان را می‌دهد تا به نحو دقیق و کامل، کامپوزیت را از تمام نقاط سطح دندان جدا کرده و به بهترین نتیجه در فرآیند حذف آن دست یابد.
استفاده از ایر ابریژن (Air-abrasion)
استفاده از این ابزار یک فناوری نوین در حوزه دندانپزشکی است که ذرات آلومینیوم اکسید را با فشار هوا بر روی سطح دندانها پخش می‌کند. این فناوری اکثراً برای حذف پوسیدگی‌های اولیه دندانها به کار می‌رود؛ اما مزیت بزرگ ایر ابریژن در این است که میتواند با دقت و کنترل بیشتر کامپوزیت را حذف کند.
در این تکنیک، ذرات آلومینیوم اکسید به‌صورت کنترل شده و با سرعت قابل تنظیم به سطح دندان پاشیده می‌شوند که این امر باعث میشود که فرآیند حذف کامپوزیت با حفظ سلامت دندان و کاهش خطر آسیب به باقی‌مانده‌های ساختاری دندان صورت گیرد.
استفاده از میکرو اچر (Micro-etcher)
استفاده از میکرو اچر به‌عنوان یک وسیله نازل دار برای سندبلاست یا ساب‌پاشی، یک فناوری منحصربه‌فرد در دندانپزشکی است که ویژگی‌های بسیار جالب دارد. این ابزار توانایی پوشش سطح زیادی از دندان را نداشته، اما از طرف دیگر، به دلیل نازل‌های خاص و قابل تنظیم آن، در حذف کمیت زیادی از کامپوزیت از سطح دندان با دقت و کنترل بالا مؤثر است.
در این روش، میکرو اچر با داشتن نازل‌های خاص، ذرات خاصی را به دندان پاشیده و همراه با فشار هوا به سمت دندان ارسال می‌کند. این ویژگی منحصربه‌فرد، این امکان را به دندانپزشک می‌دهد تا به نحو دقیق و با کنترل بالا، کامپوزیت را از دندان حذف کند. علاوه بر این، این روش به دلیل کمترین خطر آسیب به ساختار دندان و استفاده از فناوری مدرن، میتواند به بهبود و زیبایی ساختار دندانی بیماران نیز کمک کند.
برداشتن کامپوزیت با لیزر
استفاده از لیزر به‌عنوان یک روش بسیار کارآمد برای برداشتن کامپوزیت، یک اقدام پیشرفته و علمی است که برای دندان‌پزشکان و بیماران به‌صورت چشمگیری مطلوب و مؤثر است. این فرایند در چند دقیقه به دندانپزشک امکان می‌دهد تا با استفاده از اصول هیدرولیز آب، سیمان کامپوزیت را از سطح دندان با دقت بالا حذف کند.
در این شیوه، لیزر به‌طور دقیق و کنترل شده آب موجود در کامپوزیت را هیدرولیزه کرده و درنتیجه، سطح چسبنده یا چسب رزین از بین می‌رود، که باعث میشود کامپوزیت به‌آسانی و بدون خطر آسیب به ساختار دندانی حذف گردد.
جزئیات دقیق این فرآیند نشانگر پیشرفت‌های علمی و تکنولوژیک در حوزه دندانپزشکی است، و به‌ویژه، مزایای زمانی و کیفیتی که این روش ارائه می‌دهد، آن را به یک گزینه برجسته برای حذف کامپوزیت از دندانها تبدیل کرده است.
عوارض برداشتن کامپوزیت دندان
اگر به‌صورت فوری کامپوزیت قبلی خود را با کامپوزیت جدید یا گزینه‌های دیگر مانند باندینگ یا تاج جایگزین کنید، هیچ عارضه‌ای پیش نخواهد آمد. بااین‌حال، ممکن است کمی زمان نیاز باشد تا جایگزینهای جدید آماده شوند. به همین دلیل، دندانپزشک معمولاً از ونیرهای موقتی استفاده می‌کند تا از آسیب و عوارض احتمالی جلوگیری شود.
بااین‌وجود، اگر در نظر داشته باشید که بعد از برداشتن کامپوزیت بدون استفاده از ونیر موقتی از گزینه‌ی دیگری استفاده کنید، دندانهای شما در معرض خطرات زیادی مانند افزایش حساسیت، پوسیدگی، لبپر شدن، ترک خوردن، تغییر رنگ و ایجاد فرورفتگی قرار خواهد گرفت.
پس به این نکته توجه کنید که بعد از برداشت کامپوزیت هرچه دندانهای شما مدت زمان بیشتری بدون محافظ باقی بمانند، احتمال وقوع مشکلات بیشتر خواهد شد؛ بنابراین بهتر است تا هرچه سریعتر کامپوزیت جدید جایگزین کامپوزیت قبلی گردد.
بهترین جایگزینهای کامپوزیت
زمانی که دندانپزشک برای اولین بار کامپوزیت را روی دندانهای شما نصب می‌کند، ممکن است یک لایه نازک از مینای دندان برای همیشه تراشیده شود. این نشان‌دهنده اهمیت مراقبت از دندانها و عدم رها کردن آن‌ها بدون روکش است. برای حفاظت از دندان‌هایتان باید پس از برداشتن کامپوزیت، اقدامات مراقبتی مناسبی انجام دهید. در ادامه به برخی از جایگزین‌هایی که پس از برداشتن کامپوزیت میتوان استفاده کرد اشاره میکنیم:
- کامپوزیت جدید: اولین گزینه پس از برداشتن کامپوزیت از روی دندان، جایگزین کردن آن با یک کامپوزیت جدید است. بااین‌حال تجربه‌ای که شما از دندان قبلی خود کسب کردهاید میتواند در انتخاب مجدد تأثیرگذار واقع شود. اگر کامپوزیت برای شما مشکلاتی ایجاد کرده و یا از آن راضی نبودید، انتخاب مجدد آن مناسب نیست. باید توجه داشته باشید که ونیرها انواع مختلفی دارند و ممکن است جنس‌های دیگر، کارایی بهتری برای شما داشته باشند.
- باندینگ: یک گزینه مشابه با کامپوزیت برای جایگزین کردن، باندینگ است. مواد باندینگ مشابه با کامپوزیت بوده و دندانپزشک آن را روی دندان شکل می‌دهد. این ماده نازک است و میتواند تمام سطوح دندان را پوشش دهد؛ بنابراین اگر در دندان شما ترک وجود دارد و تا پشت دندان امتداد یافته است، باندینگ یک گزینه مناسب و بهتر از ونیر خواهد بود.
- تاج دندان: تاج دندان یک کلاهک مصنوعی برای بازسازی است که دندان را به‌طور کامل پوشش می‌دهد. این روش هم جهت بهبودی سلامتی دندان و هم جهت زیبایی آن کاربرد دارد. معمولاً تاج در صورت آسیبدیدگی دندان جایگزین کامپوزیت میشود. مثلاً زمانی که در زیر کامپوزیت کمی از دندان جدا شده و دچار پوسیدگی شود.
هزینه برداشتن کامپوزیت دندان
عوامل متعددی میتواند بر هزینه نهایی برداشتن کامپوزیت دندان اثر بگذارد. برای مثال بدیهی است که اگر دندان شما علاوه بر خراب شدن کامپوزیت، پوسیدگی دارد، هزینههای درمان آن به هزینههای برداشتن و نصب کامپوزیت جدید اضافه خواهد شد. عامل دیگری که تأثیرگذار است، میزان تخصص دندانپزشک و همچنین محل زندگی شما خواهد بود. توجه کنید که ممکن است بیمه هزینههای این کار را پرداخت نکند.
روشهای افزایش عمر کامپوزیت
پس از انجام این تکنیک با رعایت یک سری نکات، طول عمر مفید این دندانها افزایش یافته و مدت زمان بیشتری برای شما کار خواهند کرد. در صورت سالم ماندن و عدم آسیب با کامپوزیت، نیازی به برداشت آن نخواهد بود. بااین‌حال رعایت این نکات باعث عمر بیشتر دندان شما خواهد شد:
- هنگام دندان‌قروچه فشار مضاعف و آسیبزایی به دندانها وارد میشود. اگر دچار دندان قروچه هستید، حتماً با مراجعه به پزشک مربوطه نسبت به درمان آن اقدام کنید.
- بهتر است با دندان کامپوزیت شده مثل دندانهای طبیعی خودتان رفتار کنید؛ بنابراین استفاده از دندان جهت خورد کردن یخ یا شکاندن پوست آجیل میتواند به دندان کامپوزیت شده شما آسیب برساند.
- حفظ رعایت بهداشت دهان و دندان بسیار مفید است. پیشنهاد میشود تا روزی دو بار مسواک زده و یک بار از نخ دندان استفاده کنید. همچنین در صورت بروز هرگونه پوسیدگی در دندانها، هرچه زودتر به دندانپزشک مراجعه نمایید.
- پس از انجام کامپوزیت یا لمینت، نیاز است تا جهت بررسی وضعیت آن‌ها به‌صورت دورهای توسط دندانپزشک ویزیت شوید. این کار باعث میشود تا در صورت بروز هرگونه مشکلی، در مناسبترین زمان ممکن اقدامات لازم صورت گیرد.
دندانپزشک مناسب برای برداشتن کامپوزیت
در این مقاله به بررسی این موضوع که آیا کامپوزیت دندان را میشود برداشت یا خیر پرداختیم. درصورتی‌که دندان کامپوزیت شده شما نیاز به برداشتن یا اصلاح دارد، این کار امکانپذیر است؛ اما باید توجه کنید که این کار نیاز به مهارت و تجربه کافی دندانپزشک دارد تا با کمترین آسیب احتمالی به دندانهای شما انجام شود.
در مرکز ترمیم و زیبایی دکتر مانوشا امیری علاوه بر اجرای کامپوزیت، برداشتن و حذف آن نیز در صورت نیاز انجام میشود. ازآنجایی‌که این کار با حداکثر دقت و ظرافت صورت میپذیرد، حداقل آسیب به دندانهای شما وارد شده و نتیجه، رضایت‌بخش خواهد بود. پس از برداشتن کامپوزیت، انواع روشهای جایگزین ذکر شده برای آن نیز با استفاده از مواد مرغوب و با قیمتهای بهصرفه در این مرکز انجام خواهد شد.