عفونت دندان یکی از مشکلات شایع دندانی است که بسیاری از افراد با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. این عارضه معمولاً با درد و تورم همراه بوده و در صورت عدم درمان می‌تواند به مشکلات جدی‌تری منجر شود؛ اما جای نگرانی نیست، زیرا امروزه روش‌های درمانی متعددی برای مقابله با عفونت دندان وجود دارد. یکی از مؤثرترین و پرکاربردترین این روش‌ها، استفاده از آنتی بیوتیک برای عفونت دندان روکش شده است. این داروها با کشتن یا مهار رشد باکتری‌های عامل عفونت، به تسکین علائم و درمان کامل عفونت کمک می‌کنند.
محتوای متن :
روکش دندان
در صورت پوسیدگی دندان، برای جلوگیری از مشکلات جدی‌تر، ضروری است که به‌سرعت اقدام کنید؛ در غیر این صورت، پوسیدگی می‌تواند به حدی پیشرفت کند که باعث تخریب بافت دندان شود. این تخریب می‌تواند موجب ضعف ساختاری دندان شده و حتی پس از ترمیم، دندان تحت‌فشار ناشی از جویدن آسیب ببیند و بشکند.
به همین دلیل، برای تقویت و افزایش استحکام دندان‌های آسیب‌دیده، پس از درمان ریشه، معمولاً بر روی آن‌ها روکش قرار می‌دهند. این روکش‌ها نه‌تنها استحکام دندان را تقویت می‌کنند، بلکه به حفظ یکپارچگی و زیبایی دندان نیز کمک می‌کنند.
در حال حاضر، بهترین نوع روکش دندان که در ایران و دیگر کشورها به‌طور گسترده استفاده میشود، روکش‌های دندانی از جنس زیرکونیا هستند. این روکش‌ها که تماماً از سرامیک زیرکونیا ساخته شده‌اند، با ترکیب استحکام بالا و زیبایی فوق‌العاده، به‌عنوان قوی‌ترین سرامیک‌های دندانپزشکی شناخته می‌شوند و درعین‌حال درخشندگی و زیبایی چشم‌نوازی را به دندان‌ها می‌بخشند.
عفونت دندان روکش شده
عفونت دندان‌های روکش شده یک مشکل نسبتاً نادر است، اما برای جلوگیری از بروز آن، ضروری است که هم پزشک و هم بیمار اقدامات لازم را انجام دهند تا احتمال عفونت لثه و دندان پس از نصب روکش به حداقل برسد. اگر پس از قرار دادن روکش بر روی دندان، دچار درد شدید، ممکن است نشان‌دهنده وجود عفونت در دندان باشد. درصورتی‌که دندان پس از عصب‌کشی روکش شده باشد، احتمال عفونت کاهش می‌یابد، زیرا در طول درمان عصب‌کشی، بافت پالپ و عصب‌ها که می‌توانند منبع عفونت و درد باشند، برداشته می‌شوند.
به‌عبارت‌دیگر، زمانی که دندان بدون درمان عصب‌کشی روکش میشود، احتمال بروز عفونت در زیر روکش وجود دارد، زیرا بافت پالپ که می‌تواند عامل ایجاد درد و عفونت باشد، همچنان در دندان باقی مانده است. در این حالت، اگر هنگام جویدن، در دندان روکش شده احساس درد می‌کنید، مهم است که با دندان‌پزشک خود مشورت کرده تا علت درد بررسی شود. دندان‌پزشک می‌تواند اقدامات لازم را برای رفع مشکل و پیشگیری از عفونت‌های احتمالی پیشنهاد دهد.
بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت دندان روکش شده
انتخاب بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت دندان روکش شده، به نوع و شدت عفونت، وضعیت سلامتی بیمار و حساسیت‌های دارویی او بستگی دارد. در اینجا، تعدادی از آنتی‌بیوتیک‌های مؤثر برای درمان عفونت دندان که ممکن است توسط دندان‌پزشک تجویز شوند، معرفی می‌گردد:
آموکسی‌سیلین
آموکسی‌سیلین یکی از رایج‌ترین آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌های دندانی به‌خصوص عفونت‌های ناشی از باکتری‌های حساس به پنی‌سیلین است. معمولاً این دارو به‌صورت قرص یا مایع و هر ۸ یا ۱۲ ساعت مصرف میشود و دارای طیف گسترده‌ای از فعالیت ضد باکتریایی بوده و عموماً به‌خوبی تحمل میشود.
کلیندامایسین
کلیندامایسین یک آنتی بیوتیک برای عفونت دندان روکش شده است و برای درمان عفونت‌هایی تجویز میشود که به دیگر آنتی‌بیوتیک‌ها ازجمله عفونت‌های شدید دندان پاسخ نمی‌دهند. این دارو به‌صورت خوراکی و در قالب قرص یا مایع مصرف میشود.
همچنین در برابر باکتری‌های بی‌هوازی مؤثر بوده و در بیمارانی که به پنی‌سیلین حساسیت دارند، می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.
مترونیدازول
این آنتی بیوتیک برای عفونت دندان روکش شده و برای عفونت‌های لثه و عفونت‌های ناشی از باکتری‌های بی‌هوازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. نحوه مصرف میترونیدازول به این صورت است که به شکل قرص یا مایع مصرف همراه با غذا یا مایعات مصرف میشود. همچنین در درمان عفونت‌های مختلط و برخی عفونت‌های دندانی مؤثر است.
داکسی‌سایکلین
این دارو برای عفونت‌هایی که به دیگر آنتی‌بیوتیک‌ها پاسخ نمی‌دهند به‌خصوص عفونت‌های مزمن کاربرد دارد. نحوه مصرف آن به‌صورت قرص یا کپسول بوده و باید با معده خالی مصرف شود. داکسی‌سایکلین در برابر طیف وسیعی از باکتری‌ها مؤثر بوده و معمولاً برای عفونت‌های سخت تجویز میشود.
پنی‌سیلین
یکی از اولین انتخاب‌ها برای درمان عفونت‌های دندانی، به‌خصوص عفونت‌های ناشی از باکتری‌های حساس پنی‌سیلین است. نحوه مصرف این دارو به‌صورت قرص یا مایع بوده و به‌طور عمومی مؤثر و تحمل آن خوب است، اما ممکن است برخی از بیماران حساسیت داشته باشند.
قرص چرک خشک کن قوی برای عفونت دندان
عمومی‌ترین آنتی بیوتیک برای عفونت دندان روکش شده و یکی از قرص‌های قوی و مؤثر که معمولاً به‌عنوان “چرک‌خشک‌کن” یا آنتی‌بیوتیک قوی شناخته میشود، آموکسی‌سیلین است. این دارو از گروه پنی‌سیلین‌ها بوده و به‌طور گسترده‌ای برای درمان عفونت‌های باکتریایی دندان تجویز میشود.
درصورتی‌که عفونت به آموکسی‌سیلین پاسخ ندهد، کلیندامایسین نیز به‌عنوان گزینه دیگری برای عفونت‌های دندانی مقاوم معرفی میشود. این داروها به کاهش باکتری‌ها و درمان عفونت کمک می‌کند، اما استفاده از آن‌ها باید تحت نظر پزشک و با توجه به نوع و شدت عفونت انجام شود.
بیشتر بخوانید: عفونت روکش دندان و راه های درمان آن
پیامدهای خطرناک عدم درمان عفونت دندان: از آبسه تا سپتی‌سمی
اگر عفونت دندان به‌درستی درمان نشود، ممکن است عوارض جدی و تهدیدکننده‌ای برای سلامت عمومی فرد به وجود آورد. عفونت دندان می‌تواند به بافت‌ها و استخوان‌های اطراف فک گسترش یابد و منجر به ایجاد آبسه گردد که یک تجمع عفونت در ناحیه مشخص است. اگر این عفونت به جریان خون وارد شود، می‌تواند باعث بروز وضعیت خطرناک به نام سپتی‌سمی گردد. سپتی‌سمی عفونت خونی است که می‌تواند به‌ویژه در افراد با سیستم ایمنی ضعیف، مانند بیماران بستری در بیمارستان، سالمندان و کودکان، خطرناک و حتی کشنده باشد.
علاوه بر این، عفونت‌های دندانی درمان نشده ممکن است به ایجاد آسیب‌های استخوانی در فک منجر شده و باعث درد و ناراحتی شدید گردند. در برخی موارد، عفونت‌ها می‌توانند به مننژیت، التهاب غشاهای محافظ مغز و نخاع، تبدیل شوند. مننژیت وضعیت پزشکی بحرانی است که ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد؛ بنابراین، درمان به‌موقع و مناسب به کمک آنتی بیوتیک برای عفونت دندان روکش شده بسیار مهم است تا از بروز این عوارض خطرناک جلوگیری شود.
ضرورت مراجعه فوری به دندان‌پزشک
عدم درمان عفونت دندان می‌تواند عواقب جدی و تهدیدکننده‌ای برای سلامت بدن داشته باشد، زیرا عفونت ممکن است به سایر قسمت‌های بدن سرایت کرده و مشکلات جدی ایجاد کند. برای جلوگیری از گسترش این عفونت و کاهش خطر عوارض خطرناک، ضروری است که در صورت بروز دندان درد، آبسه دردناک، یا هر نوع علامت دیگری از عفونت دندان، به‌سرعت به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.
دندان‌پزشک یا متخصص مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند عفونت را تشخیص دهد و درمان مناسب را ارائه کند تا از پیشرفت بیماری و انتشار آن به سایر بخش‌های بدن جلوگیری شود. علاوه بر درمان عفونت، این متخصصین قادر به تسکین درد و ارائه مراقبت‌های حمایتی دیگر نیز هستند. در صورت تجربه دندان‌درد، حساسیت به غذاهای سرد و گرم، تورم لثه، یا بروز آبسه، مراجعه به دندان‌پزشک در اسرع وقت بسیار مهم است.
آیا همیشه به آنتی بیوتیک برای عفونت دندان روکش شده نیاز است؟
معمولاً اولین گزینه درمانی در بیشتر عفونت‌ها آنتی بیوتیک است. این داروها به دلیل قابلیت اطمینان بالا و نتایج قابل پیش‌بینی که در صورت استفاده صحیح ارائه می‌دهند، به‌طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند.
بااین‌حال، در مورد عفونت دندان، استفاده از آنتی‌بیوتیک همیشه ضروری نیست. بسیاری از عفونت‌های دندانی به‌ویژه آن‌هایی که ناشی از پوسیدگی دندان و پالپ مرده هستند، به‌طورمعمول نیاز به درمان‌های دیگری دارند. به‌عبارت‌دیگر تا زمانی که پالپ دندان از طریق عصب‌کشی (اندودنتیک) برداشته نشود، باکتری‌ها ممکن است همچنان به گسترش عفونت در بافت‌های اطراف دندان ادامه دهند.
بنابراین، درحالی‌که مصرف آنتی بیوتیک برای عفونت دندان روکش شده می‌تواند به بهبود وضعیت بیمار کمک کند، اما به‌تنهایی نمی‌تواند عفونت را به‌طور کامل برطرف کند. به همین دلیل، دندان‌پزشکان معمولاً آنتی‌بیوتیک‌ها را تنها در مواقعی که عفونت به همراه تب و تورم صورت وجود دارد، تجویز می‌کنند.
علاوه بر آنتی‌بیوتیک‌ها، برخی مواد طبیعی، غذاها و محصولات با خواص ضدباکتریایی می‌توانند به کاهش عفونت‌ها کمک کنند. این مواد که بدون نیاز به نسخه قابل دسترسی هستند، می‌توانند به تسکین علائم و کاهش عفونت در زمانی که منتظر دریافت درمان ریشه هستید، مفید باشند.
بیشتر بخوانید: آیا دندان روکش شده خراب میشود؟
درمان خانگی عفونت دندان
عفونت‌های دندان در دندان‌هایی که به‌شدت آسیب دیده‌اند و به‌ویژه آن‌هایی که تحت تأثیر پوسیدگی قرار گرفته‌اند، شایع هستند. خوشبختانه، این نوع عفونت‌ها درصورتی‌که ضعیف‌تر باشند، با استفاده از روش‌های درمانی مانند عصب‌کشی و همچنین آنتی‌بیوتیک‌های طبیعی قابل کنترل و بهبود هستند.
دندان‌های آسیب‌دیده همیشه دچار عفونت نمی‌شوند، اما زمانی که دندان به حدی آسیب ببیند که پالپ آن از بین برود، احتمال بروز عفونت افزایش می‌یابد. در چنین مواردی، آنتی‌بیوتیک‌های طبیعی می‌توانند به کنترل و کاهش عفونت کمک کنند. این مواد طبیعی دارای خواص ضدباکتریایی قوی بوده که می‌توانند به بهبود وضعیت عفونت دندان کمک کنند.
انواع آنتی بیوتیک طبیعی برای عفونت دندان روکش شده:
میخک و سیر
میخک به دلیل داشتن خواص ضدالتهابی و ضدباکتریایی شناخته شده است و ماده فعال اوژنول موجود در آن مانند آنتی بیوتیک برای عفونت دندان روکش شده به کار می‌رود. برای استفاده از میخک، می‌توان روغن آن را با استفاده از گوش‌پاک‌کن روی ناحیه عفونی مالید یا میخک‌ها را جوید تا روغن آن به ناحیه آسیب‌دیده آزاد شود.
سیر نیز دارای آلیسین است که خاصیت ضدباکتریایی و ضدالتهابی دارد. برای درمان عفونت دندان، می‌توان سیر را خرد کرده و مستقیماً روی ناحیه عفونی قرار داد. همچنین، مصرف مکمل‌های سیر نیز می‌تواند مفید باشد، اما باید از دوز توصیه شده تجاوز نکرد.
زردچوبه و زنجبیل
زردچوبه که به دلیل خواص آنتی‌بیوتیکی و ضد دردش شناخته شده و می‌تواند به‌عنوان یک خمیر درمانی مفید باشد. برای تهیه این خمیر، یک قاشق غذاخوری زردچوبه را با دو قاشق غذاخوری آب مخلوط کرده و روی ناحیه آلوده بمالید. بعد از چند دقیقه، خمیر را با آب بشویید. این روش را می‌توان چندین بار در روز تکرار کرد.
زنجبیل هم دارای گلیسرول است که می‌تواند از رشد باکتری‌های مضر جلوگیری کند. برای استفاده از زنجبیل به‌عنوان آنتی بیوتیک برای عفونت دندان روکش شده، می‌توان آن را له کرده و به‌صورت خمیری روی ناحیه آلوده قرار داد، یا تکه‌ای از آن را جوید تا محتوای گلیسرول به ناحیه عفونی آزاد شود. همچنین، دم کرده زنجبیل می‌تواند به‌عنوان یک درمان مکمل مفید باشد.
شستشو با آب نمک گرم
آب نمک گرم به‌عنوان آنتی بیوتیک برای عفونت دندان روکش شده مؤثر است که به کاهش التهاب لثه و از بین بردن باکتری‌های مضر کمک می‌کند. برای این کار، نصف قاشق غذاخوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کرده و حدود یک دقیقه در دهان نگه دارید و سپس آبکشی کنید. استفاده از نخ دندان قبل از شستشو با آب نمک می‌تواند به تمیز کردن بهتر دهان و کاهش عفونت کمک کند.
این روش‌های طبیعی می‌توانند به کاهش علائم عفونت دندان کمک کرده و به بهبود وضعیت بیمار درحالی‌که در انتظار درمان حرفه‌ای هستید، مؤثر واقع شوند.
برای اطمینان از سلامت دندان روکش‌شده و پیشگیری یا کنترل عفونت‌های احتمالی، توصیه میشود به کلینیک دندانپزشکی دکتر مانوشا امیری مراجعه کنید. دکتر امیری با تجربه و تخصص خود در زمینه دندانپزشکی، معاینات دقیق و درمان‌های لازم را ارائه می‌دهد تا سلامت دندان‌ها و لثه‌های شما حفظ شود.