عوارض کامپوزیت دندان بسیار ناچیز است اما در برخی موارد پس از گذشت زمان و عدم رسیدگی به‌موقع، می‌تواند مشکلاتی نظیر پوسیدگی و تغییر رنگ دندان و همچنین التهاب و بیماری‌های مرتبط با لثه را ایجاد نماید. البته باید در نظر داشت که اغلب این عوارض قابلیت پیشگیری و درمان دارند.
پوسیدگی، ترک‌خوردگی، لکه‌ها و یا فاصله بین دندان‌ها می‌تواند ظاهری غیرطبیعی در لبخند شما ایجاد کند. به همین دلیل در روش کامپوزیت، خمیری نازک و انعطاف‌پذیر بر روی سطح جلوی دندان‌ها گذاشته شده و سپس شکل داده می‌شود تا طرح لبخند اصلاح گردد؛ اما این روش مانند سایر روش‌های درمانی و زیبایی می‌تواند عوارضی نیز به دنبال داشته باشد. در این مقاله سعی داریم به شکل شفاف و جامع به بررسی مشکلات کامپوزیت دندان بپردازیم.
محتوای متن :
مراحل اجرای کامپوزیت
وقتی درباره عوارض و خطرات کامپوزیت‌های ونیر صحبت می‌کنیم باید به این سؤال پاسخ دهیم که آیا کامپوزیت‌های ونیر دردناک هستند؟ این موضوع به‌طورکلی یکی از بزرگ‌ترین ترس‌ها درباره این هر روش ترمیم دندانی است و روکش‌ها هم از این قائده مستثنی نیستند. برای کامپوزیت‌های دندانی در اولین جلسه حین درمان و بعدازآن ممکن است دچار درد شوید. معمولاً همه دلایل درد به‌راحتی قابل‌کنترل هستند. البته باید در نظر داشت که همه کامپوزیت‌های ونیر به‌غیراز چند موقعیت خاص را می‌توان به روشی بدون درد تبدیل کرد.
جلسه اول
اولین مرحله درمانی از مراحل کامپوزیت دندان و اصلی‌ترین نگرانی هنگام استفاده از ونیرهای کامپوزیت، برداشتن مینای دندان است. با توجه به اینکه در این مرحله باید پوسیدگی‌های دندان، با ابزاری به نام فرز تراشیده شود. دندان‌پزشک به لثه در فک بالا و پایین، بی‌حسی موضعی تزریق کرده تا بیمار درد را احساس نکند. این تزریق معمولاً باعث ایجاد گزش بسیار خفیف می‌شود. اگر بیمار احساس درد یا ناراحتی بیشتری داشته باشد، ممکن است پزشک از داروهای مسکن بدون نسخه مانند پاراستامول یا ایبوپروفن استفاده کند.
برخی بیماران که دندانهای حساسی دارند حتی زمانی که دهانشان بی‌حس است احساس ناراحتی می‌کنند اما این وضعیت دردناک نخواهد بود. اگر فرد در این موقعیت همچنان اذیت شود ممکن است دندان‌پزشک از اکسید نیتروژن برای آرام کردن درد، استفاده نماید.
جلسه دوم
در این مرحله‌ی بعد از ترمیم، بهترین دکتر کامپوزیت دندان در تهران، کامپوزیت‌ها را به‌وسیله مادهای شبیه به چسب در جای خود قرار می‌دهد. این موقعیت می‌تواند باعث اضطراب در مورد درد یا ناراحتی برای بیماران شود برخی از دندان‌پزشکان از بی‌حس کننده‌های موضعی استفاده می‌کنند تا بیمار دچار درد نشود. سپس باید یک معاینه دیگر هم داشته باشید تا دندان‌پزشک وضعیت کامپوزیت و سلامت دندانهای شما را با دقت بررسی کرده و در صورت نیاز عوارض کامپوزیت دندان را برطرف کند.
مرحله سوم
معمولاً بعد از اتمام مراحل درمان، بیمار احساس درد خواهد داشت، زیرا به داشتن کامپوزیت عادت ندارد. همچنین این موضوع به تعداد ونیرهای کامپوزیت شما نیز بستگی دارد. برای مثال اگر کامپوزیت روی تمام دندانهای بالایی شما قرار گرفته باشد، ممکن است درد بیشتری را تجربه کنید اما این درد بیشتر از چند روز طول نمی‌کشد و با عادت کردن به دندانهای جدید و استفاده از آن‌ها، به‌تدریج برطرف می‌گردد.
بیشتر بخوانید: معایب کامپوزیت دندان
استفاده از ونیرهای موقت
در صورت نیاز به استفاده از ونیرهای موقت، قبل از آماده‌سازی کامپوزیت اصلی، به یاد داشته باشید که دندانهای شما ممکن است نسبت به اجسام خارجی حساس‌تر باشند زیرا در این موقعیت مانع کمتری بین پایانه‌های عصبی روی دندان‌ها و عوامل خارجی وجود دارد؛ بنابراین باید هنگام مصرف غذاها و نوشیدنی‌های گرم یا سرد مراقبت باشید. البته میزان درد و ناراحتی به وضعیت فردی و میزان حساسیت شما بستگی دارد.
عوارض رایج کامپوزیت دندان
پیش از انجام هر اقدامی به‌منظور دست‌کاری دندان‌ها نیاز است تا ابتدا دندان‌پزشک به معاینه دقیق شما به‌منظور بررسی وجود هرگونه مشکلات و بیماری‌های دهان، دندان و لثه بپردازد؛ بنابراین قبل از هر کاری انتخاب یک دندان‌پزشک متخصص و باتجربه، بسیار مهم است. عدم بررسی و درمان مشکلات موجود پیش از نصب کامپوزیت دندان می‌تواند عوارضی به دنبال داشته باشد.
برای اینکه بدانید عوارض کامپوزیت دندان چیست، می‌توانید موارد زیر را دنبال کنید:
عدم استحکام مشابه با دندانهای طبیعی
به‌طورمعمول عمر کامپوزیت دندان حدود ۵ تا ۷ سال و در نوع سرامیکی بین ۱۰ تا ۱۲ سال است اما پس‌ازآن امکان جایگزین کردن آن‌ها وجود دارد. این روش با استفاده از مواد و به‌صورت غیرطبیعی ساخته می‌شود بنابراین نمی‌توان از آن مقاومتی مشابه با بافت طبیعی مینای دندان انتظار داشت. حتی در برخی مواقع با گذشت زمان ممکن است لبه‌های این روکش دچار شکستگی و آسیب شوند که البته این موضوع نیز قابل ترمیم و اصلاح است.
تفاوت ظاهر و رنگ کامپوزیت دندان
به‌طورمعمول در این روش دندان‌ها تراش داده نمی‌شوند؛ بنابراین برای ایجاد ظاهری یکدست و طبیعی در دندان‌ها به‌دقت و ظرافت کار دندان‌پزشک نیاز است. به‌ویژه که عدم تناسب در اندازه آن‌ها می‌تواند باعث قرارگیری نامناسب دندانهای فک بالا و پایین بر روی هم شده و در نتیجه ایجاد اختلال در جویدن و صحبت کردن ایجاد شود. علاوه بر این یکسان نبودن رنگ کامپوزیت با دندانهای مجاور می‌تواند منجر به عدم هماهنگی و ظاهری نامناسب در چهره گردد.
این نکته حائز اهمیت است که تغییر دادن رنگ ماده کامپوزیت پس از خشک شدن آن امکان‌پذیر نیست مگر اینکه کل دندان‌ها را برداشته و مجدداً روکش کنید.
ایجاد حساسیت از عوارض کامپوزیت دندان
از عوارض کامپوزیت دندان می‌توان به حساس شدن دندان‌ها نسبت به سرما و گرما اشاره کرد. قابل ذکر است که این موضوع در روزهای اول پس از نصب کامپوزیت طبیعی بوده و به‌مرورزمان برطرف می‌گردد. اگر این مشکل در طولانی‌مدت اتفاق بیفتد ممکن است به دلیل عواملی نظیر پوسیده شدن دندانهای زیر کامپوزیت، عدم مراقبت صحیح از دندان‌ها، جویدن غذاهای سخت و استفاده بیش‌ازحد از مسواک و نخ دندان باشد.
ایجاد مشکلات و التهاب در لثه
برای جلوگیری از مشکلات لثه نیاز است که دندان‌پزشک کامپوزیت را به‌صورت اصولی و دقیق اجرا کند. معمولاً مدتی زمان می‌برد تا بافت لثه با تغییرات و روکش جدید تطابق پیدا کرده و سازگار شود. در صورت رعایت نکردن بهداشت دهان ممکن است در طولانی‌مدت التهاب لثه به‌صورت قرمزی و درد ظاهر شده و منجر به عفونت لثه گردد.
آسیب به پالپ دندان و ایجاد پوسیدگی
در مواردی که نیاز به تراش مینای دندان وجود دارد، اگر این امر به شکل غیراصولی و توسط دندان‌پزشک غیر مجرب انجام پذیرد، می‌تواند به بافت پالپ داخل دندان آسیب رسانده و منجر به درد شود. به‌طورمعمول دندانهای کامپوزیت شده بیشتر در معرض پوسیدگی قرار دارند و در صورت عدم درمان به‌موقع منجر به گسترش این مشکل خواهند شد.
به‌ویژه اگر در فرآیند نصب کامپوزیت، دندان به‌خوبی ترمیم نشود پوسیدگی محتمل‌تر است. همچنین یکی دیگر از عوارض احتمالی، بوی بد دهان است که به دلیل تجمع باکتری‌ها در فضای بین کامپوزیت و دندان‌ها ایجاد می‌شود؛ اما در صورت نصب صحیح کامپوزیت توسط دندان‌پزشک و رعایت نکات بهداشتی توسط شما، جای نگرانی برای هیچ‌کدام از موارد ذکر شده وجود ندارد.
کامپوزیت و دندانهای پوسیده
کامپوزیت در حوزه دندانپزشکی، به‌عنوان یک ماده ترمیم کننده به‌ویژه برای پرکردن پوسیدگی‌ها در دندانهای جلویی به کار می‌رود. یکی از ویژگی‌های بارز آن، رنگ سفیدی است که دارد و به همین دلیل افرادی که از آن استفاده می‌کنند، خرابی دندانهای خود را به‌راحتی مخفی کرده و به دندانهای خود زیبایی بیشتری می‌بخشند.
بااین‌حال، به دلیل مقاومت کمتر کامپوزیت در مقایسه با آمالگام و سرامیک، در مواردی که دندان‌ها مانند دندانهای عقبی تحت فشار زیادی قرار دارند، توصیه می‌شود از آمالگام یا اینلی و یا آنلی سرامیکی استفاده شود. این مواد به علت مقاومت بیشتر خود بر اثر فشار و فعالیت‌های روزمره، گزینه‌های مناسبی برای پر کردن دندان‌هایی هستند که تحت‌فشار زیادی قرار می‌گیرند.
توجه داشته باشید که اگر پوسیدگی دندان گسترده بوده و پرکردگی آن بزرگ باشد، ممکن است دندان به حدی ضعیف شود که پزشک نتواند لمینت را به‌خوبی اجرا کند. در این حالت، گزینه روکش کردن می‌تواند به‌عنوان یک انتخاب بهتر، مطرح شود.
پیشگیری از عوارض کامپوزیت دندان
اولین اقدامی که می‌توانید در جهت پیشگیری از هرگونه مشکلات آتی داشته باشید رعایت برخی نکات ساده بهداشتی و ترک عادات مضر برای دندان‌ها است. به‌منظور کاهش عوارض احتمالی رعایت نکات زیر توصیه می‌شود:
- از جویدن غذاهای سخت مانند ته‌دیگ و یا شکاندن پوست آجیل که منجر به فشار مضاعف به دندان‌ها می‌گردد، اجتناب کنید.
- دو بار در روز مسواک زده و حتماً از نخ دندان کمک بگیرید. این امر از باقی ماندن مواد غذایی در فضاهای بین دندان‌ها و کامپوزیت و درنتیجه تجمع باکتری‌ها پیشگیری می‌کند.
- به‌منظور بررسی وضعیت دندان‌ها و کامپوزیت پیشنهاد می‌شود هر ۶ ماه یک‌بار توسط دندان‌پزشک ویزیت شوید. این کار باعث می‌شود مشکل احتمالی شما پیش از گسترده شدن عواقب، درمان گردد.
- مصرف چای، قهوه و سیگار به‌ویژه در روزهای ابتدایی پس از نصب کامپوزیت می‌تواند موجب تغییر رنگ دندان شود. پیشنهاد می‌شود که مصرف این موارد به حداقل برسانید.
کامپوزیت بهتر است یا لمینت
کامپوزیت و لمینت دندان هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای خود را داشته که بسته به نیازها و اهداف فرد، انتخاب می‌شوند. همان‌طور که اشاره شد، کامپوزیت به‌عنوان یک ماده پرکننده در حوزه دندانپزشکی استفاده شده و برای ترمیم پوسیدگی‌ها، تغییر رنگ دندان‌ها، ترمیم شکستگی‌ها و اصلاح اندازه و شکل دندان‌ها مناسب است. این فرآیند سریع‌تر اجرا می‌شود و ازنظر اقتصادی نیز مقرون‌به‌صرفه است. به‌عنوان مزایا می‌توان به‌سرعت اجرا و امکان ترمیم فوری آن، اشاره کرد.
از سوی دیگر، لمینت برای دندانهای جلویی بسیار مناسب بوده و اصلاح اندازه، شکل و رنگ دندان‌ها را فراهم می‌کند. لمینت‌ها به دندان‌ها اتصال پیدا کرده و ظاهری طبیعی‌تر ایجاد می‌کنند و مقاومت بالاتری نسبت به کامپوزیت دارند. این فرآیند در دو جلسه انجام شده و به‌عنوان یک گزینه دائمی با ظاهر زیبا تلقی می‌گردد؛ بنابراین، اگر هدف اصلی بهبود زیبایی دندانهای جلویی باشد و افراد به دنبال یک راه‌حل دائمی و با ظاهر طبیعی‌تر هستند، لمینت می‌تواند گزینه مناسبی باشد.
آیا کامپوزیت دندان ضرر دارد؟
همان‌طور که اشاره شد اجرای کامپوزیت دندان بی‌ضرر بوده و به‌عنوان یک روش برای داشتن لبخند و ظاهری زیبا در دندان‌ها به‌طور متداول انجام می‌شود. باید در نظر داشت که مزایای این تکنیک بیشتر از معایب آن است و عوارض احتمالی ناشی از آن قابل‌پیشگیری است. در صورت مراجعه به دندان‌پزشک باتجربه و حرفه‌ای، نتیجه و عواقب اجرای این شیوه درمانی، به شکل قابل‌توجهی با موفقیت انجام می‌پذیرد.
نگرانی موجود از عوارض کامپوزیت دندان در بسیاری بیماران وجود دارد که این امر ممکن است باعث سردرگمی در انتخاب روش یا دندان‌پزشک مناسب شود. درواقع یکی از مهم‌ترین موارد در داشتن دندانی طبیعی و با کمترین میزان عوارض، مراجعه به دندان‌پزشک متبحر است. به این منظور پیشنهاد ما مرکز ترمیمی و زیبایی دکتر مانوشا امیری است. خدمات نصب و ترمیم کامپوزیت در این مرکز با بهترین مواد و بیشترین دقت انجام گرفته تا احتمال بروز هرگونه عوارض، به حداقل ممکن برسد.